Οι αλλαγές στους συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά από 1-1-2018.
Σε ποια νησιά καταργείται η μείωση.

Ποιό είναι το νέο καθεστώς

Με την παράγραφο 1 του άρθρου 74 του ν.4509/2017 αντικαταστάθηκε η παράγραφος 4 του άρθρου 21 του ν.2859/2000 (K.Φ.Π.Α.) η οποία αναφέρει τα εξής:

Μέχρι 30.6.2018 για τα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο, οι συντελεστές του φόρου μειώνονται κατά τριάντα τοις εκατό (30%), εφόσον πρόκειται για αγαθά, τα οποία κατά το χρόνο που ο φόρος γίνεται απαιτητός:
α) βρίσκονται στα νησιά αυτά και παραδίδονται από υποκείμενο στο φόρο που είναι εγκαταστημένος στα νησιά αυτά,
β) πωλούνται με προορισμό τα νησιά αυτά από υποκείμενο στο φόρο, εγκαταστημένο σε οποιοδήποτε μέρος του εσωτερικού της χώρας, προς αγοραστή υποκείμενο ή προς μη υποκείμενο στο φόρο νομικό πρόσωπο, εγκαταστημένο στα νησιά αυτά,
γ) αποστέλλονται ή μεταφέρονται προς υποκείμενο στο φόρο ή προς μη υποκείμενο στο φόρο νομικό πρόσωπο που είναι εγκαταστημένο στα νησιά αυτά, στα πλαίσια της ενδοκοινοτικής απόκτησης αγαθών,
δ) εισάγονται στα νησιά αυτά.

Η πιο πάνω μείωση των συντελεστών δεν ισχύει για τα καπνοβιομηχανικά προϊόντα και τα μεταφορικά μέσα. 

Έναρξη ισχύος της νέας διάταξης:

Η διάταξη του νόμου 4509/2017 που τροποποιεί την παράγραφο 4 του άρθρου 21 του ΦΠΑ, ισχύει από 1.1.2018.

Υπενθυμίζεται ότι, η μείωση ποσοστού 30% στο συντελεστή ΦΠΑ η οποία παραμένει στα πέντε νησιά (Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο) ισχύει και για τις υπηρεσίες που εκτελούνται υλικά στην περιοχή αυτήν από υποκείμενο στο φόρο, ο οποίος κατά το χρόνο που ο φόρος γίνεται απαιτητός είναι εγκαταστημένος στην περιοχή αυτήν.

Οι μειωμένοι κατά ποσοστό 30% συντελεστές που ισχύουν στα πέντε αυτά νησιά διαμορφώνονται αντίστοιχα σε 17% (κανονικός συντελεστής ΦΠΑ) , 9% (μειωμένος συντελεστής Παραρτήματος ΙΙΙ του ν. 2859/2000*) και 4% (υπερμειωμένος**) .

Επιπλέον των ανωτέρω:

α) Οι μειωμένοι συντελεστές εφαρμόζονται για τα αγαθά που:

αα) βρίσκονται στα νησιά αυτά και παραδίδονται από υποκείμενο στον φόρο που είναι εγκαταστημένος στα νησιά αυτά, ή
ββ) πωλούνται με προορισμό τα νησιά αυτά από υποκείμενο στον φόρο, εγκαταστημένο σε οποιοδήποτε μέρος του εσωτερικού της χώρας, προς αγοραστή υποκείμενο ή προς μη υποκείμενο στον φόρο νομικό πρόσωπο, εγκαταστημένο στα νησιά αυτά, ή
γγ) αποστέλλονται ή μεταφέρονται προς υποκείμενο στον φόρο ή προς μη υποκείμενο στον φόρο νομικό πρόσωπο που είναι εγκαταστημένο στα νησιά αυτά, στα πλαίσια της ενδοκοινοτικής απόκτησης αγαθών, ή
δδ) εισάγονται στα νησιά αυτά.

β) Όσον αφορά στην παροχή υπηρεσιών οι μειωμένοι συντελεστές Φ.Π.Α. ισχύουν,εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι εξής δυο προϋποθέσεις:

αα) Οι υπηρεσίες παρέχονται από υποκείμενους στον φόρο που έχουν την εγκατάστασή τους στις εν λόγω νησιωτικές περιοχές. Στην έννοια της εγκατάστασης περιλαμβάνεται η ύπαρξη της έδρας ή του κεντρικού ή υποκαταστήματος που λειτουργεί μόνιμα και όχι ευκαιριακά, από τα οποία πραγματοποιείται η παροχή των υπηρεσιών.
ββ) Η εκτέλεση των υπηρεσιών ολοκληρώνεται υλικά εντός των νησιωτικών αυτών περιοχών. 

Νησιά για τα οποία από 1.1.2018 και μετά παύει να ισχύει η μείωση κατά ποσοστό 30% επί των συντελεστών Φ.Π.Α.

i. Τα νησιά τα οποία διατηρούν την μείωση του 30% μέχρι 31.12.2017 και για τα οποία από 1.1.2018 θα ισχύουν οι συντελεστές Φ.Π.Α. που ισχύουν και στην υπόλοιπη επικράτεια είναι:
α. Τα νησιά του νομού Λέσβου: Λήμνος, Ευστράτιος.
β. Τα νησιά του νομού Χίου: Οινούσσες, Ψαρά, Αντίψαρα.
γ. Τα νησιά του νομού Δωδεκανήσου : Πάτμος, Αστυπάλαια, Κάλυμνος, Κάσος, Νίσυρος, Σύμη, Τήλος, Καστελόριζο καθώς και τα μικρότερα νησιά Αγαθονήσι, Αλιμία, Αρκοί, Αρμάθια, Χάλκη, Φαρμακονήσι, Γυαλί, Κίναρος, Λέβιθα, Λειψοί, Μάραθος, Νίμος, Ψέριμος, Σαρία, Στρογγυλή, Σύρνα, Τέλενδος.
δ. Τα νησιά του νομού Σάμου: Ικαρία, Φούρνοι, Άγιος Μηνάς, Θύμαινα.
ε. Το νησί του νομού Έβρου: Σαμοθράκη [Υπενθυμίζεται ότι από 1.6.2016 έχει καταργηθεί η μείωση του 30% για τα νησιά: Σύρο, Θάσο, Άνδρο, Τήνο, Κάρπαθο, Μήλο, Σκύρο, Αλόννησο, Κέα, Αντίπαρο και Σίφνο, ενώ από 1.10.2015 έχει καταργηθεί η μείωση του 30% για τα νησιά: Ρόδος, Σαντορίνη, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Σκιάθος]

ii. Οι συντελεστές που θα ισχύσουν από 1.1.2018 για τα ανωτέρω νησιά αυτά είναι οι εξής:
α) ο κανονικός συντελεστής 24%,
β) ο μειωμένος συντελεστής* που εφαρμόζεται για τα αγαθά και τις υπηρεσίες του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα ΦΠΑ, 13%,
γ) ο υπερμειωμένος** συντελεστής για ορισμένα αγαθά και υπηρεσίες του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα ΦΠΑ, 6%. 

iii. Επιπλέον των ανωτέρω για τα νησιά στα οποία από 1.1.2018 καταργείται η μείωση του 30%, ισχύουν τα ακόλουθα:

-Βάσει της διάταξης της παραγράφου 2 του άρθρου 21 του Κώδικα ΦΠΑ, σύμφωνα με την οποία στην παράδοση αγαθών, στην ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών και στην παροχή υπηρεσιών εφαρμόζονται οι συντελεστές που ισχύουν κατά το χρόνο που ο φόρος καθίσταται απαιτητός σύμφωνα με τα άρθρα 16 και 18 του ίδιου Κώδικα, σε φορολογικά στοιχεία που εκδίδονται από 01.01.2018 και εφεξής, ο ΦΠΑ θα υπολογίζεται με τους νέους συντελεστές, ανεξάρτητα αν αφορούν συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν κατά το προηγούμενο διάστημα ή υπηρεσίες που η παροχή τους ξεκίνησε πριν την 01.01.2018, αλλά ολοκληρώνεται μετά την ημερομηνία αυτή.

-Αντίστοιχα σε πιστωτικά τιμολόγια που εκδίδονται από 1.1.2018 και αφορούν συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν πριν την ημερομηνία αυτή, υπολογίζεται ΦΠΑ με τους νέους συντελεστές. Εφόσον συντρέχει λόγος έκδοσης παραστατικού για την ακύρωση συναλλαγής (π.χ. λογιστικού σημειώματος, κλπ), πρέπει να αναγράφεται σε αυτό ο ίδιος συντελεστής ΦΠΑ που είχε η αρχική συναλλαγή, ανεξάρτητα της ημερομηνίας έκδοσής του, δεδομένου ότι, στην περίπτωση αυτή ακυρώνεται η συναλλαγή στο σύνολό της. Σε περίπτωση εκ παραδρομής εφαρμογής μεγαλύτερου συντελεστή ΦΠΑ, π.χ. 24% αντί 13%, σε χονδρική πώληση αγαθών, υπάρχει δυνατότητα (σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 4308/2014 και την εγκύκλιο ΠΟΛ.1003/31.12.2014) να εκδοθεί πιστωτικό σημείωμα μόνο για τη διόρθωση του ΦΠΑ. (Σχετικ. ΠΟΛ.1061/24.5.2016 και ΠΟΛ.1224/12.10.2015.